Page 38 - Çınar Dergisi 8. Sayı
P. 38

38           Denizli İl Millî Eğitim Müdürlüğü Çınar E-dergisi 8. Sayı                                                                         Denizli İl Millî Eğitim Müdürlüğü Çınar E-dergisi 8. Sayı         39


        SARAYKÖY’DE GELENEKSEL VE LEZZETLİ BİR YEMEK
        YAPRAK SARMASI KÜLTÜRÜ


                                                                                                                                      aprak  sarması,  bulgur  ya  da
                                                              ge bölgesi ve yemek sözcükleri aynı cümle içinde                    Ypirinç  başta  olmak  üzere
                                                          Egeçiyorsa  akıllara  zeytinyağından  başka  bir  şey                   çeşitli iç malzemelerin, genellikle
                                                           gelmez. Zeytinyağlı yemeklerin şahı da hiç şüphesiz adı                asma  yaprağı,  beyaz  lahana,
                                                           duyulduğunda bile ağız sulandıran yaprak sarmasından                   karalahana,  dut  yaprağı  veya
                                                           başkası değildir. Bu yemeği yediden yetmişe herkesin                   kiraz   yaprağının    sarılmasıyla
                                                           bu kadar sevmesinin sebebi muhakkak bu topraklar ve                    yapılan  bir  yemektir.  En  bilineni,
                                                           bu kültürün ürünü olmasıdır. Yaprak sarması tamamen                    en sevileni ve en yaygın olanı ise
                                                           bizdendir ve tadı da bizim damaklarımıza aşinadır.                     elbette asma yaprağıyla olanıdır.
                                                                                                                                  Peki, neden en çok asma yaprağı
                                                                                                                                  kullanılır?  Bu  sorunun  en  geçerli
                                                              eytinyağlı  yemekler  yöremizde,  bölgemizde,
                                                           Zşehrimizde  vazgeçilmez  olduğu  gibi  ilçemiz                        cevabı asma yaprağının uzun süre
                                                                                                                                  saklanabilmesi  ve  bu  yemeğe
                                                           Sarayköy’de  de  ayrı  bir  yeri  vardır.  Zeytinyağlı                 çok  iyi  uyum  sağlayabilmesidir.
                                                           yaprak  sarması  da  bu  yemeklerin  en  başını  çeker.                Asma  yapraklarının  uzun  süre
                                                           Çünkü  Sarayköy  aynı  zamanda  bir  üzüm  cennetidir.                 saklanabilmesi  içinse  salamura
                                                           Bu  sebeple  asma  yapraklarının  en  tazeleri  ve                     yöntemi          kullanılmaktadır.
                                                           damaklara unutulmaz izler bırakanları bu topraklarda                   Salamura,  asma  yapraklarının
                                                           yetişmektedir.
                                                                                                                                  çok daha uzun süre bozulmadan
                                                                                                                                  dayanması  için  kullanılan  bir
                                                                                                                                  tekniktir.  Yapraklar  tuzlu  suyun
                                                                                                                                  içinde   bekletilerek   fermente
                                                                                                                                  edilir. Bu süreç içerisinde yapraklar
           ehrim insanı bu yaprakları kendi el emeğiyle                                                                           yavaş  yavaş  olgunlaşır  ve  uygun
        Şözenle hasat ederek o canım yaprak sarmaları                                                                             koşullarda  saklandığında  daha
        için hazır duruma getirirler. Bacılarımız en leziz                                                                        uzun  süre  dayanır.  İç  malzeme
        içleri hazırlarken analarımızın o maharetli elleriyle                                                                     olarak bulgur ya da pirincin dışında
        kalem gibi sarılır yapraklar. Sonrasında ise kâh bir                                                                      soğan,  salça,  maydanoz,  çeşitli
        bayram sofrasında kâh bir düğün yemeğinde kâh                                                                             baharatlar ve tercihe göre kıyma
        bir ikindi çayının yanında konuklara ikram edilir.                                                                        kullanılır.  Yöremizde  ise  fıstık,
        Hanemize yemekli bir misafir davet edeceksek                                                                              kuş üzümü, tarçın, toz şeker gibi
        yaprak  sarması,  sofralarımızın  başköşesini              ebepsiz    yere    buzdolabını    açtığımızda                  malzemeler de kullanılmaktadır.
        süsler.                                                 Skarşımızda  kalem  gibi  yaprak  sarmaları                       Yaprak sarma, sözde basit bir yemek gibi görünse de özde dikkat edilmesi gereken birçok püf noktası
                                                                görürsek dayanamayız ve hiçbir vasıtaya lüzum                     vardır.  Öncelikle  tercih  edilecek  yapraklar  taze  ve  ince  olmalıdır.  Aksi  durumda  sert  bir  hâl  alır  ve
                                                                duymadan  mutlaka  tırtıklarız  birkaç  tane.  Aynı               yemesi zorlaşabilir. Bunun yanında iç harcın zenginliği de sarmadan sarmaya fark olacağını bizlere
                                                                zamanda  anneler  arasında  bir  itibar  sebebidir                gösterir. İç güzellik kadar dış görünüş de yaprak sarmalarda mühimdir. Bu yüzden kalem gibi ve eşit
                                                                yaprak  sarması.  Bu  yüzdendir  ki  evin  kızlarına              boylarda sarılmış sarmalar damak zevki kadar göz zevki de vermelidir. Bol zeytinyağı, ekşi ve sarmanın
                                                                anneleri tarafından, yaprak sarmasının tüm püf                    yol arkadaşı yoğurt, bu yemeğin olmazsa olmazlarıdır.
                                                                noktaları  itinayla  öğretilir.  Böylelikle  nesilden             Ülkemizin  dört  bir  yanında  severek  tüketildiği  gibi  başka  ülkelerde  de  sevilen  bir  yemek  olmuştur
                                                                nesile aktarılır bu el lezzeti. Bütün bu yönleriyle               yaprak sarması. Kaynağının Osmanlı mutfağı olduğu bilinen yaprak sarması pek çok kültürde de benzer
                                                                Sarayköy’ün  yemek  kültür  ve  geleneğinde                       isimlerle anılmaktadır. Tamamen bizden olması da ayrıca göğsümüzü kabartmaktadır.
                                                                vazgeçilmez bir yeri vardır yaprak sarmanın.                      Bir  toplumun  kültürünün  önemli  ögelerinden  biridir  muhakkak  o  ülkenin  mutfağıdır.  Bu  bereketli
                                                                                                                                  toprakların binlerce değerli, geleneksel ve lezzetli yemeği vardır. Bunlardan akla ilk gelenlerinden olan
                                                                                                                                  yaprak sarmasının dünya durdukça sofralarımızda durması dileğiyle…

                                                                                                                                                                                                Canan AKYIDIZ
                                                                                                                                                                                                Sarayköy 24 Mayıs İlkokulu
                                                                                                                                                                                                Psikolojik Danışman ve Rehber Öğretmen
   33   34   35   36   37   38   39   40   41   42