Page 17 - Çınar

16 Denizli İl Millî Eğitim Müdürlüğü Çınar E-dergisi 7. Sayı Denizli İl Millî Eğitim Müdürlüğü Çınar E-dergisi 7. Sayı 17

DÜNYAYI DOLAŞAN NAMIMIZ: YEŞİLYUVAMIZ Dericiliğe bağlı olarak gelişen diğer
meslek kunduracılık ve ayakkabıcılıktır.
Öyle ki, bölgede ayakkabı denince
Yeşilyuva, Yeşilyuva denince de
Güzel Anadolu’m… ayakkabı akla gelmektedir. Kasabanın
Nice yiğidin korkusuz yüreği, bükülmez bileği ile bizlere mekân olan bu topraklar, geçim kaynağı ayakkabıcılıktır. İmalat

çalışkan insanımızın hünerli elleriyle imar olarak “Cennet Vatan” olmuştur. aşamasında farklı aşamalar olduğu
için her yaşa, tecrübeye ve cinsiyete
göre iş vardır. Önceden, el işçiliğine
Anadolu’daki birçok yerleşim yeri gibi Yeşilyuva daha çok dayandığı için yapılan
Mahallemiz bu durumun ispatıdır. “1927 yılına işçilik oldukça zor olurdu. Bu yüzden
kadar Kayser, daha sonrasında ise Yeşilyuva olarak kadınlar; bu işte çalışmaz, halı ve
adlandırılan mahallemiz, Antik Çağ Dönemi’nden kilim dokurlardı. Fakat günümüzde
beri bölgedeki önemli yerleşkelerden biriydi.” 1 makinelerin imalatta yer almasıyla,
“Anadolu Selçuklu Devleti Sultanı 1. Kılıçarslan ince işçilik isteyen saya dikimi evlerde
Dönemi’nde , Semerkandi Baba ve Beyazıt Gazi kadınlar tarafından yapılmaktadır.
tarafından fethedildi. Her ikisi de bu uğurda şehit Bu iş, sadece Yeşilyuva ile sınırlı
oldu.” 2 kalmamış, Acıpayam ilçe merkezi
ve Acıpayam’ın diğer mahallerinde
Acıpayam Ovası’nın kuzeydoğusunda, Honaz kadınlar da kendi evlerinde bu dikim
Dağı’nın güneyinde kurulmuş olan yerleşim işlemini yapmaktalar. Bu durum ailelere
alanında verimli topraklar bulunsa da yöre ekonomik bir kazanç getirmektedir.
halkının geçim kaynağı el sanatları ve dolayısıyla
ticaret olmuştur. Dericilik(Tabakcılık), halıcılık, Yeşilyuva’da ayakkabıcılık mesleği çok eskiye Eskiden her evin altında imalathane olduğunu,
semercilik ve özellikle ayakkabıcılık… Yeşilyuva; dayanmaktadır. “Roma Medeniyetinde, Laodikya esnaf sayısının da iyi ustalarında çok olduğunu
demircilik, bıçakçılık ve pala üretimi ile ve Hierapolis gibi önemli kentlerin deri ve fakat gençlerin şehre göç etmesiyle artık usta
meşhur komşu beldesi Yatağan ile beraber eski ayakkabı ihtiyacını burası karşılamakta, hatta yetişmediğini belirten Abdurrahman Usta,
dönemlerin organize sanayi bölgesi gibidir. yerleşkeye yakın bir yerde bulunan kitabede mesleğin geleceğinin tehlikede olduğunu belirtti.
Hünerli eller ile üretilen ürünler Karahöyük bölgenin en mahir ayakkabıcısının diyarı olduğu Günümüzde sektörün durumunu öğrenmek
Pazarı başta olmak üzere bölgedeki her pazarda belirtilmektedir.” (3) “Bölgenin fethi ile SemerkandÎ amacıyla Yeşilyuva Ayakkabıcılar Kooperatifi
alıcılarıyla buluşmuştur. Karahöyük Pazarı’nın bu Baba’nın ordusunda bulunan Yemen lakaplı Hasan Başkanı Sayın Arif ALAGÖZ ile görüştük.
denli büyük ve meşhur olmasında bu durumun Basri adındaki ayakkabı ustası, bu topraklara Kendisinden bizleri sevindiren, umutlandıran
önemli bir payı vardır. yerleşerek dönemine uygun ayakkabı üretmiştir.” bilgiler aldık. Yeşilyuva ayakkabıcılarının
(4) Ahi Teşkilatı’nın kurucusu Ahi Evran’ın da bu kendilerini yenilediklerini, üretilen ürünlerin
Yeşilyuva‘da dericilik sektörü oldukça gelişmişti. Buna bağlı olarak Tabakhaneler kurulmuş, debbahlık öne topraklarda Ahi Teşkilatı için çalışmalar yaptığı sadece ülke içinde kalmadığını, önemli bir oranının
çıkan mesleklerden olmuştu. 1951 yılında Yüreğil’de öğretmen olarak görev yapan Ali Vehbi AYTOKA, bilinir. Hatta Ahi Evran’ ın hocasının mezarının yurt dışına, başta Avrupa olmak üzere dünyanın
aynı yıl basılan “ACIPAYAM” adlı kitabında kasabada Debbah olarak geçimini sağlayan çok sayıda esnaf da Yeşilyuva’da Yaka Mezarlığı’nda olduğu tespit her yerine, ihraç edilmekte olduğunu belirtti. Bu
olduğunu, bölgedeki deri imalatının % 85 oranında kasabanın ürettiğini bahseder. Yine aynı eserde Antalya edilmiştir. işlemin birleşip tek isimle üretim yapamadığımız
ve Finike civarından gelen ham derinin burada işlenenip kösele ve meşin üretildiğini, ülkenin birçok yerinden Ayakkabıcılık mesleğini, 1945 doğumlu olup 1955 için aracılar ile, onların isimleriyle gerçekleştiğini
bu ürünleri toptan satın almaya alıcıların geldiğini belirtilmektedir. El işçiliğine dayalı olarak geleneksel yılından bu yana ayakkabı imalatında çalışan belirtti. Başkanımızın sözünden hareketle,
yöntemlerle çalışan tabakhaneler, yeni açılan fabrikalarla rekabet edememiş ve zamanla kasabada tabakçılık Abdurrahman KARADAĞ ile konuştuk. Zira en yazımızın başlığında da belirttiğimiz gibi, adı
ve debbahlık maalesef bitmiştir. Tabakcılığın yoğun yapıldığı dönemlerde bu sektörle bağlantılı olarak eski ve en tecrübeli usta o, beldede. Ustası Durmuş ne olursa olsun Yeşilyuva ayakkabıları dünyayı
semercilik mesleği de gelişmişti. Zamanla talep azalınca bu meslek de yok olup gitmiştir. ÖZYURT’tan saygıyla, vefayla bahsetti. Farklı adımlamakta, dünyayı dolaşmaktadır. Bu durum
dönemlerde yapılan ayakkabı türlerinden bahsetti. bizleri çok mutlu etmekte, gururlandırmaktadır. Bu
Evvelden parça deriler birleştirilerek “Cızlama” mutluluğu, gururu bizlere yaşatan Yeşilyuva’mızın
yöntemiyle yapılan ayakkabılardan, daha sonraları çalışkan insanlarına, Ahi Evran’ın talebelerine çok
kamyon lastiklerinin yanak kısımlarından teşekkür ediyor, bereketli işler, hayırlı kazançlar

Hüseyin YAVUZER yaptıkları tabanlarla ürettikleri yemeni ve diliyoruz.
Acıpayam AİHL Sosyal Bilg. Öğrt. ayakkabılardan…

1. Doç.Dr.Turgut TOK, Öğrt. Gör. Mehmet Tolga BAKIRTAŞ, Yeşilyuva Bildiriler, PAÜ, Denizli 2014, s.19. 3. Doç.Dr.Turgut TOK, Öğrt. Gör. Mehmet Tolga BAKIRTAŞ, Yeşilyuva Bildiriler, PAÜ, Denizli 2014, s. 19.
2. Ali Vehbi AYTOKA, Acıpayam, Çankaya Matbaası, Ankara 1951, s.139. 4. Ali Vehbi AYTOKA, Acıpayam, Çankaya Matbaası, Ankara 1951, s.139
.
Fotoğraflar: Selim AKAR Acıpayam İlçe Mlli Eğitim Müdürlüğü