Page 19 - Çınar
P. 19
18 Denizli İl Millî Eğitim Müdürlüğü Çınar E-dergisi 7. Sayı Denizli İl Millî Eğitim Müdürlüğü Çınar E-dergisi 7. Sayı 19
DOKUMA DİYARI Göçebe bir hayat süren yörükler yaklaşık 800 sene Şimdi size ticareti beşikte öğrenenlerden olan
BABADAĞ önce Babadağ yöresine yerleşmişlerdir. Daha sonra Mehmet Cengiz Yılmaz (79) amcamızdan bahsetmek
isterim. Kendisi yedi yaşında iken dokuma tezgâhı ile
Oğuz Türkleri; havası, suyu güzel olduğu için Babadağ
yöresini ve çevresini kendilerine yurt edinmişlerdir. tanıştığını anlattı. Daha boyu tezgâha dahi yetmezken
İlçenin coğrafi konumu ve tabiat şartları hayvancılık aile büyüklerini taklit ederek ve izleyerek ağaç el
ve sınırlı bir şekilde bağ ve bahçe tarımı yapmaya dokuma tezgâhını kullanmayı öğrenmeye başlamıştır.
elverişlidir. Bu durum sanki halkı dokumacılık Dokumacılığın güven üzerine kurulduğunu ve böyle
geliştiğini vurguluyor bize Mehmet amcamız. “Bizler
İlçemizde yarı otomatik yapmaya mecbur bırakmıştır. Bu nedenle Babadağ’ın haftalık olarak ipek el dokuması çarşaf takımı dokur
en önemli gelir kaynağı olan dokumacılık, hala
ve tam otomatik ilçe merkezinde devam etmektedir. Yörede pike, ve salı günleri Babadağ’ımızın yetiştirmiş olduğu
sanayici iş adamımız Sayın Zorlu’ya ulaştırırdık.”
tezgahlarla üretim çarşaf, ham bez ve çeşitli örtüler; kanaviçe, sofra diyor. “Teslim edilen dokumaların bir kısmının
yapılmaktadır. bezleri ve azda olsa havlu çarşaf ve polar battaniye ücretini alırdık; bir kısmı için de senet yerine geçen,
dokunmaktadır.
pusula adı verilen yazılı kâğıtları alırdık.” diyor. “O
İlçede el tezgâhları ile başlayan dokumacılık, pusulalarla diğer tüccarlardan dokuma malzemeleri
günümüzde yarı ve tam otomatik dokuma tezgâhları temin ederdik.” diyor. Dürüstlüğün önemine de vurgu
ile devam etmektedir ve gelişimini sürdürmektedir. Bu yapmıştı Mehmet amca. “Ürünleri teslim ederken
teknolojik makinelere rağmen az da olsa eski klasik malının hayrını gör derdik, malın alıcısı ise bize:
tezgâhlarda dokuma yapılmaya devam edilmektedir. Sen de paranın hayrını ve bereketini gör der, böylece
alıcıyla helalleşirdik”. Ayrıca Mehmet amcamız şunu
da dile getiriyor: “Şimdilerde kimse kimseye hayır
ve bereketten bahsetmiyor. Durum böyle olunca el
dokumacılığı bereketini yitiriyor ve yerini sanayiye
bırakacak.” diyor Mehmet amcamız.
Çocukluğundan beri yapmış olduğu dokumalardaki
İlçe genelinde haftada yaklaşık olarak 150 tonun üzerinde desen ve motifleri tek tek kendi oluşturduğunu da
iplik işlenmektedir. Yer sorunu nedeni ile uygun atölye vurgulamadan geçmiyor. Halen tam ve yarı otomatik
bulmakta zorlanıldığı için 1950’li yıllarda Denizli merkeze makine tezgâhlarına meydan okurcasına 2000 yılında
göç başlamış, akabinde Denizli’de 1. ve 2. Sanayi bölgeleri satın aldığı, o günkü değeriyle 400 milyon ödediği
kurulmuştur. 3. Sanayi Bölgesi de hızla kurulmaya ve ahşap dokuma tezgâhı ile divan örtüleri işlemeye
büyümeye devam etmektedir. ve hediyeliklere de devam etmektedir Saygıdeğer
Babadağlı sanayiciler, dokuma konusunda dünyada ve Mehmet Cengiz YILMAZ amcamız. Yolunuz eğer
Türkiye’de belli bir yere gelmeye başlamışlardır. Bunun ki Denizli ili, Babadağ ilçesine düşerse Mehmet
yanı sıra Türkiye ekonomisine kazandırdığı işadamlarının amcamızla tanışmanızı ve yıllara meydan okuyan
sayesinde dünya ve Türkiye’de kullanılan birçok marka da yaşına ve bedenine rağmen ahşap dokuma tezgâhının
meydana çıkmıştır. başına geçişindeki heyecanını ve çevikliğini, sevincini
Babadağ halkı dokuma alanındaki gelişme ve ilerleyişini ve tebessümünü görmenizi, teknolojiye meydan
sanatlarına karşı olan hassasiyet, ustalık, dürüstlük ve okuyan Mehmet amcamızı dokuma yaparken
ticarete bakış açılarının ticaret mantıklarına borçludur. izlemenizi çok isterim.
Halk arasında öyle bir deyim vardır ki “Babadağlılar ticareti Son olarak der ki Mehmet amcamız: “Ömrüm yettikçe
beşikte öğrenirler.” denir. dokuma yapmaya devam edeceğim ve geleneksel
dokuma sanatını gelecek nesillere aktarmak için
üzerime düşeni yapmayı sürdüreceğim.” Bunu tüm
kalbi ile bize hissettiriyor ve vurguluyor Mehmet
amcamız.
Seher ÜNLÜ Kaynaklar:
El Sanatları Teknolojisi / Nakış Öğretmenliği 1-Ebru ATICI ATEŞOK- Tez: Babadağ dokumacılığı ve ilçede üretilen düz dokumaların bazı özellikleri.
2-Funda AKKOYUN - “Babadağ’ da adı konulmamış bir ortaklılık var” adlı yazısından.
Babadağ Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğü 3-İlçemiz Tarihçesi- Babadağ Kaymakamlığı